Cty CPDV Xuất bản Giáo dục Gia Định - GEPS - GiaDinh Education Publishing Service

Cảm thụ và phân tích tác phẩm văn học 9 - Tập 2

Nền giáo dục phổ thông của nước ta đang bước vào một thời kì đòi hỏi phải có sự đổi mới mạnh mẽ và toàn diện. Chương trình Ngữ văn THCS đổi mới được đưa vào thực hiện đại trà từ năm học 2002 - 2003. Chương trình và sách giáo khoa mới có kế thừa những ưu điểm của chương trình và sách giáo khoa cải cách giáo dục, nhưng là một cấu trúc mới theo hướng tích hợp và tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh. Hệ thống văn bản trong sách giáo khoa - chủ yếu là các văn bản văn học - là cơ sở ngữ liệu để hình thành các tri thức và kĩ năng về ngữ văn, đồng thời là phương tiện để phát triển năng lực tư duy, làm giàu tình cảm, cảm xúc cho học sinh.

Tiếp cận và phân tích tác phẩm văn học là công việc thường xuyên và quen thuộc của giáo viên và học sinh trong dạy và học môn Ngữ văn. Tuy nhiên đó cũng là một công việc không hề đơn giản, dễ dàng và hầu như không bao giờ có cái đích cuối cùng. Văn bản nghệ thuật là một cấu trúc tinh vi, một hệ thống phức tạp với nhiều tầng, nhiều lớp hình thức và nội dung, quyện hoà, xuyên thấm. Tác phẩm là một khối đa diện mà khi soi chiếu vào mỗi mặt, nó lại hiện ra những sắc màu và hình thể khác nhau. Hơn nữa, cảm thụ văn chương còn tuỳ thuộc rất nhiều vào vốn tri thức, sự trải nghiệm và đặc điểm tâm lí - tinh thần của mỗi người. Biên soạn bộ sách Cảm thụ và phân tích tác phẩm Văn học 9 (gồm hai tập), chúng tôi quan niệm những bài viết trong sách này chỉ là một hướng tiếp cận và sự cảm nhận của mỗi người viết, nhằm chia sẻ với bạn đọc - trước hết là với các bạn giáo viên và các em học sinh, đồng thời có thể gợi mở, kích thích sự cảm thụ và tìm tòi ở người đọc về những tác phẩm ấy.

Số lượng văn bản trong sách Ngữ văn 9 khá nhiều, vì vậy bộ sách được chia thành hai tập, ứng với mỗi tập sách giáo khoa. Các văn bản nhật dụng không được phân tích trong sách này, vì chủ yếu chúng được khai thác ở các giá trị nội dung cập nhật những vấn đề của đời sống xã hội hiện đại. Với những tác phẩm đã có mặt từ lâu trong chương trình THCS, chúng tôi cố gắng bổ sung thêm hướng tiếp cận mới, phát hiện thêm những khía cạnh mới. Những văn bản tác phẩm mới lần đầu đưa vào sách giáo khoa, chắc chắn còn cần thêm nhiều thời gian và công sức của nhiều người thì mới có thể khám phá thấu đáo được. Những bài viết về các tác phẩm ấy trong cuốn sách này là sự bổ sung, đi sâu và mở rộng những nhận định, định hướng phân tích ở sách giáo khoa và được viết một cách linh hoạt theo sự cảm thụ của mỗi tác giả.

Chúng tôi hi vọng cuốn sách này là một tài liệu tham khảo hữu ích cho các giáo viên Ngữ văn và học sinh lớp 9. Nhóm biên soạn rất mong nhận được những ý kiến nhận xét, góp ý của bạn đọc, để có thể sửa chữa, nâng cao chất lượng sách trong những lần tái bản.

Thay mặt nhóm tác giả

Nguyễn Văn Long